سوره طورسوره طور سوره پنجاه و دوم قرآن کریم است. ۱ - معرفی سوره طورطور سینا ، یکی از مکانهای مقدس دینی و کوهی در سرزمین فلسطین است که حضرت موسی علیهالسّلام بر آن کوه با خداوند سخن میگفت و به آن حضرت وحی میشد. نام « طور » ده بار در قرآن به کار رفته است. در نخستین آیه این سوره به این کوه مقدس سوگند یاد شده و سوره به آن نامیده شده است. سوره طور یادآور قیامت و بهشت و جهنم و بیانگر نعمتهای بی پایان بهشتیان و عذابهای گوناگون مکذبان و کفار در دوزخ است. غرض این سوره تهدید و انذار کسانی است که هر آیتی را تکذیب نموده و همواره با حق عناد میورزند. میخواهد اینگونه کفار را به عذابی که برای روز قیامتشان آماده کرده بیم دهد و به همین منظور با سوگندهایی غلیظ، از وقوع چنین عذابی و تحقق آن در قیامت خبر میدهد و میفرماید: عذاب آن روز، ایشان را رها نخواهد کرد تا بر آنان واقع شود، و هیچ گریزی از آن ندارند. سپس پارهای از صفات آن عذاب و آن ویل را که عذابی است عمومی و جدا ناشدنی بیان میکند، و در مقابل، قسمتی از نعمتهای اهل نعیم آن روز را که همان متقین هستند شرح میدهد، همانهایی که در دنیا در میان اهل خود به شفقت رفتار میکردند، و خدا را به ایمان میخواندند، و به یکتایی میستودند. و آن گاه شروع میکند به توبیخ مکذبین، که نسبتهای ناروایی به رسول خدا - صلیاللهعلیهوآلهوسلّم - و به قرآن و دین حقی که بر آن جناب نازل شده میدادند. و در پایان، سوره را با تکرار همان تهدیدها ختم نموده، رسول گرامی خود را دستور میدهد به اینکه پروردگار خود را تسبیح گوید. و این سوره به شهادت سیاق آیاتش، در مکه نازل شده است. ۲ - کاربرد فقهیاز آن در باب صلات نام بردهاند. ۳ - فضیلت تلاوت سوره طوردر روایات بر تلاوت سوره طور تأکید شده است. در حدیثی از امام باقر و امام صادق (علیهما السّلام) آمده است:«هرکس سوره طور را تلاوت کند خداوند خیر دنیا و آخرت را برای او فراهم میسازد». [۱]
کشف الغطاء، ج۳، ص۴۷۴.
۴ - ویژگیهای سوره طور۱. این سوره ۴۹ آیه به عدد کوفی و شامی، ۴۸ آیه به عدد بصری، ۴۷ آیه به عدد حجازی، ۳۱۲ یا ۳۱۳ کلمه و ۱۵۰۰ یا ۱۳۲۴ حرف دارد. ۲. در ترتیب نزول، هفتاد و ششمین و در قرآن کریم پنجاه و دومین سوره است. ۳. بعد از سوره سجده و پیش از سوره ملک و پیش از هجرت در مکه نازل شد. ۴. از سورههای مفصل و از نوع طوال و شامل بخشی از یک حزب قرآن است. ۵. هشتمین سورهای است که با سوگند آغاز میشود. ۶. گفتهاند دو آیه منسوخ دارد. ۵ - مطالب سوره طور۱. سوگند به چند موضوع مهم همچون کوه طور ، کتاب مسطور ، بیت معمور و… به منظور بیان عظمت، لزوم تدبر و شناختن آنها؛ ۲. رستاخیز و ترسیم سرنوشت نیکان و بدان؛ ۳. ذکر برخی از نعمتهای خداوند به پرهیزکاران در بهشت ؛ ۴. اتهامات ناروای کافران به رسول خدا - صلیاللهعلیهوآلهوسلّم - و پاسخ آن؛ ۵. خداشناسی . [۶]
رامیار، محمود، ۱۳۰۱ - ۱۳۶۳، تاریخ قرآن، ص۵۸۷.
[۷]
جمعی از محققان، علوم القرآن عندالمفسرین، ص۳۱۶.
[۱۰]
هاشم زاده هریسی، هاشم، ۱۳۱۷ -، شناخت سورههای قرآن، ص۳۹۵.
۶ - پانویس
۷ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهمالسلام، آیتالله محمود هاشمیشاهرودی، ج۵، ص۲۳۰، برگرفته از مقاله «سوره طور». فرهنگ نامه علوم قرآن، دفتر تبلیغات اسلامی،برگرفته از مقاله «سوره طور». |