زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

سوره طور





سوره طور سوره پنجاه و دوم قرآن کریم است.


۱ - معرفی سوره طور



طور سینا ، یکی از مکان‌های مقدس دینی و کوهی در سرزمین فلسطین است که حضرت موسی علیه‌السّلام بر آن کوه با خداوند سخن می‌گفت و به آن حضرت وحی می‌شد. نام « طور » ده بار در قرآن به کار رفته است. در نخستین آیه این سوره به این کوه مقدس سوگند یاد شده و سوره به آن نامیده شده است.
سوره طور یادآور قیامت و بهشت و جهنم و بیانگر نعمت‌های بی پایان بهشتیان و عذاب‌های گوناگون مکذبان و کفار در دوزخ است.
غرض این سوره تهدید و انذار کسانی است که هر آیتی را تکذیب نموده و همواره با حق عناد می‌ورزند. می‌خواهد اینگونه کفار را به عذابی که برای روز قیامتشان آماده کرده بیم دهد و به همین منظور با سوگندهایی غلیظ، از وقوع چنین عذابی و تحقق آن در قیامت خبر می‌دهد و می‌فرماید: عذاب آن روز، ایشان را رها نخواهد کرد تا بر آنان واقع شود، و هیچ گریزی از آن ندارند.
سپس پاره‌ای از صفات آن عذاب و آن ویل را که عذابی است عمومی و جدا ناشدنی بیان می‌کند، و در مقابل، قسمتی از نعمت‌های اهل نعیم آن روز را که همان متقین هستند شرح می‌دهد، همانهایی که در دنیا در میان اهل خود به شفقت رفتار می‌کردند، و خدا را به ایمان می‌خواندند، و به یکتایی می‌ستودند.
و آن گاه شروع می‌کند به توبیخ مکذبین، که نسبت‌های ناروایی به رسول خدا - صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم - و به قرآن و دین حقی که بر آن جناب نازل شده می‌دادند.
و در پایان، سوره را با تکرار همان تهدیدها ختم نموده، رسول گرامی خود را دستور می‌دهد به اینکه پروردگار خود را تسبیح گوید. و این سوره به شهادت سیاق آیاتش، در مکه نازل شده است.

۲ - کاربرد فقهی



از آن در باب صلات نام برده‌اند.

۳ - فضیلت تلاوت سوره طور



در روایات بر تلاوت سوره طور تأکید شده است. در حدیثی از امام باقر و امام صادق (علیهما السّلام) آمده است:«هرکس سوره طور را تلاوت کند خداوند خیر دنیا و آخرت را برای او فراهم می‌سازد».
[۱] کشف الغطاء، ج۳، ص۴۷۴.


۴ - ویژگی‌های سوره طور



۱. این سوره ۴۹ آیه به عدد کوفی و شامی، ۴۸ آیه به عدد بصری، ۴۷ آیه به عدد حجازی، ۳۱۲ یا ۳۱۳ کلمه و ۱۵۰۰ یا ۱۳۲۴ حرف دارد.
۲. در ترتیب نزول، هفتاد و ششمین و در قرآن کریم پنجاه و دومین سوره است.
۳. بعد از سوره سجده و پیش از سوره ملک و پیش از هجرت در مکه نازل شد.
۴. از سوره‌های مفصل و از نوع طوال و شامل بخشی از یک حزب قرآن است.
۵. هشتمین سوره‌ای است که با سوگند آغاز می‌شود.
۶. گفته‌اند دو آیه منسوخ دارد.

۵ - مطالب سوره طور



۱. سوگند به چند موضوع مهم همچون کوه طور ، کتاب مسطور ، بیت معمور و… به منظور بیان عظمت، لزوم تدبر و شناختن آن‌ها؛
۲. رستاخیز و ترسیم سرنوشت نیکان و بدان؛
۳. ذکر برخی از نعمت‌های خداوند به پرهیزکاران در بهشت ؛
۴. اتهامات ناروای کافران به رسول خدا - صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم - و پاسخ آن؛
۵. خداشناسی .
[۶] رامیار، محمود، ۱۳۰۱ - ۱۳۶۳، تاریخ قرآن، ص۵۸۷.
[۷] جمعی از محققان، علوم القرآن عندالمفسرین، ص۳۱۶.
[۱۰] هاشم زاده هریسی، هاشم، ۱۳۱۷ -، شناخت سوره‌های قرآن، ص۳۹۵.


۶ - پانویس


 
۱. کشف الغطاء، ج۳، ص۴۷۴.
۲. وسائل الشیعة، ج۶، ص۲۵۶.    
۳. زرکشی، محمد بن بهادر، ۷۴۵ - ۷۹۴ق، البرهان فی علوم القرآن (باحاشیه)، ج۱، ص۱۹۳.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، ۱۳۰۵ -، تفسیر نمونه، ج۲۲، ص۴۰۵.    
۵. فیروز آبادی، محمد بن یعقوب، ۷۲۹ - ۸۱۷ق، بصائرذوی التمییزفی لطائف الکتاب العزیز، ج۱، ص۴۴۱.    
۶. رامیار، محمود، ۱۳۰۱ - ۱۳۶۳، تاریخ قرآن، ص۵۸۷.
۷. جمعی از محققان، علوم القرآن عندالمفسرین، ص۳۱۶.
۸. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۱، ص۴۱-۴۳.    
۹. طباطبایی، محمد حسین، ۱۲۸۱ - ۱۳۶۰، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۹، ص۶.    
۱۰. هاشم زاده هریسی، هاشم، ۱۳۱۷ -، شناخت سوره‌های قرآن، ص۳۹۵.


۷ - منبع



فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، آیت‌الله محمود هاشمی‌شاهرودی، ج۵، ص۲۳۰، برگرفته از مقاله «سوره طور».    
فرهنگ نامه علوم قرآن، دفتر تبلیغات اسلامی،برگرفته از مقاله «سوره طور».    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.